Son zamanların yeni tartışma konularından biri de iPhone ve benzeri akıllı telefonlardaki ibadet uygulamaları. Ancak bu tür uygulamalar için kullanılan “ibadet uygulamaları ” ifadesi ibadet kavramının özü açısından bakıldığında çok sınırlı bir alanı kapsar. Çünkü ibadet bir dinin ya da inanç sisteminin buyruklarını yerine getirmek gibi çok genel bir tanımdır. Oysa ki akıllı telefonlardaki, yeni çağ uygulamaları genelde bir dine özgü belirgin bir ritüelin uygulanması şekilde ortaya çıkar. Kıblenin yerini göstermek ya da mum yakmak gibi.

İşin özünde ise her hareketimiz bir dua, bir talep niteliğinde olması yatar. İş çıkışı metroya binmek için iki adım daha yürüyüp merdivenleri kullanmak yerine, bedensel engeliler için özel hazırlanmış asansörleri kullanmak aslında bir talebimizin ya da duamızın farklı bir şekilde dile getirilmesi olabilir mi? Her gün ağzımızdan çıkan onlarca kelime evrenin yerine getirmesini istediğimiz gizli taleplerimizdir belki de! İşe bu boyutuyla baktığımızda her şey çok ürkütücü gözükebilir. Ancak sonuçta hepimiz seçtiğimiz hayatlarımızdan sorumluyuz.

Neyse dönelim konumuza. iPhone gibi akıllı telefon uygulamalarında Müslümanlar için Kabe`nin yerini gösteren uygulamalardan, Budistler için sanal tütsüye ya da Yahudiler için Hannukah mumlarına kadar bir çok uygulama var. Dalai Lama bu tür uygulamaları kullanmakta hiçbir sorun olmadığı ilk ifade eden din adamlarının başında geliyor.

Peder Tom Eichenberger ise bir pazar ayinine, iPhone’undan kilise çanı şeklinde çalan telefon zilini mikrofona doğru çaldırarak başlamakta bir sakınca görmedi. Bu davranışı ile teknolojinin bu tür yeniliklerinin de destekçisi olduğunu belirtti. Birçok din adamı bu uygulamalara destek vererek teknolojin gelişmenin yanında olduklarını daha doğrusu temsil ettikleri dinin çağın gerekliliklerine uygun bir din olduğu imajını vermeye çalışıyorlar. Sanırım böylelikle taraftar kitlelerini arttırmayı hedefliyorlar.

Düşünün ki fil kafalı tanrı Ganesh’e hindistancevizi sunmak için sadece bir cep telefonu yeterli. Güncel bir uygulama ile bunu istediğiniz anda dilediğiniz yerde yapabilirsiniz. İlginç uygulamalardan bir diğeri de Tanrı’ya bir dua yazıp gönderiyorsunuz. Küçük bir saat dönüyor ve biraz sonra duanızın gönderildiğine dair bir mesaj alıyorsunuz. Nasıl çok ilginç olabilir değil mi? Aslında tüm bunları zihnimizde canlandırmak bile hayalimizin gerçek olması için yeterli…

Son dönemlerde insanların facebook gibi sosyal medyada kendilerini tanımladıkları yerlerde dinsel kimliklerini ifade etmeleri kaçınılmaz gözüküyor. İnsanların hangi uygulamaları kullandıkları kendilerini ifade etmelerinin farklı bir yolu. Uygulamalar ile sosyal kimliğimizi ve ait olduğumuz sınıf, mezhep, din gibi sosyal statülerimizi ifade etmenin bir yöntemi olarak kullanıyoruz. İşin özünde sosyal medya denilen mecrayı tamamen bu önermenin üzerine inşa ediyoruz. Kimliğimizi ortaya koyarken seçimlerimizle kendimizi belli ediyoruz.

Bazı ritüellerle ifade etmeye çalıştığımız (!) inancımız şüphesiz bize iPhone’dan daha yakın. Sadece zihinde hayal ederek bile bir insan her an kendi gerçekliği yaratabilecek bir güce sahipken nedense bunu bir de icatları i